แผ่นดินไหวในประเทศไต้หวัน พ.ศ. 2559

แผ่นดินไหวในประเทศไต้หวัน พ.ศ. 2559 เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2559 เวลา 03:57 น. ตามเวลาในประเทศไต้หวัน (UTC+08:00) จุดเหนือศูนย์เกิดแผ่นดินไหวอยู่ระหว่างเขตเทศบาลพิเศษเกาสฺยงและเทศมณฑลผิงตง ทางตอนใต้ของประเทศไต้หวัน ห่างจากเมืองผิงตง เกาสฺยง และไถหนัน ราว 28 กิโลเมตร 46 กิโลเมตรและ 48 กิโลเมตรตามลำดับ หน่วยงานธรณีวิทยาสหรัฐอเมริกา (USGS) วัดขนาดของแผ่นดินไหวได้ 6.4 ตามมาตราขนาดโมเมนต์ ศูนย์กลางอยู่ลึกลงไปใต้ดิน 23 กิโลเมตร แผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดขึ้นบริเวณรอยต่อระหว่างแผ่นทะเลฟิลิปปินส์กับแผ่นยูเรเชีย ถือว่าเป็นพื้นที่หนึ่งที่แผ่นธรณีภาคมีความไม่มั่นคงและมีโอกาสเกิดแผ่นดินไหวระดับรุนแรงได้

แผ่นดินไหวทำให้เกิดความเสียหายในพื้นที่โดยรอบ โดยเฉพาะในเมืองไถหนันซึ่งมีอาคารหลายแห่งพังถล่ม มีผู้เสียชีวิตทั้งสิ้น 116 คน บาดเจ็บ 550 คน

แผ่นดินไหวตามขนาดแรงที่สุดวัดได้ 4.9 Mw เป็นแผ่นดินไหวตามครั้งแรกและเกิดขึ้นหลังแผ่นดินไหวหลักเพียง 3 นาที จนถึงวันที่ 8 กุมภาพันธ์สามารถตรวจวัดแผ่นดินไหวตามได้ทั้งสิ้น 68 ครั้ง

แผ่นดินไหวขนาด 6.4 Mw ครั้งนี้เกิดจากการเคลื่อนตัวของรอยเลื่อนย้อนมุมต่ำตามแนวเฉียง (oblique thrust fault) ในเปลือกโลกที่ความลึกระดับตื้นถึงปานกลาง (ราว 20 กิโลเมตร) ไต้หวันตั้งอยู่บนแผ่นธรณีภาคที่ซับซ้อนบริเวณรอยต่อระหว่างแผ่นทะเลฟิลิปปินส์และแผ่นยูเรเชีย โดยพบว่า ทิศเหนือและทิศตะวันออกของไต้หวัน แผ่นทะเลฟิลิปปินส์จะมุดตัวลงใต้แผ่นยูเรเชียด้วยอัตราเร็ว 74 มิลลิเมตรต่อปีไปทางทิศเหนือ-ตะวันตกเฉียงเหนือ ตามแนวร่องลึกบาดาลรีวกิว ส่วนทิศใต้ของเกาะไต้หวันบริเวณทะเลจีนใต้ แผ่นยูเรเชียกลับมุดตัวลงใต้แผ่นทะเลฟิลิปปินส์ด้วยอัตราเร็ว 96 มิลลิเมตรต่อปีไปทางทิศตะวันออกตามแนวร่องลึกบาดาลมะนิลา ลักษณะดังกล่าวทำให้เปลือกโลกบริเวณเกาะไต้หวันมีลักษณะการชนทวีปแนวโค้ง (arc-continent collision) ปรากฏตลอดแนวชายฝั่งทิศตะวันตกของเกาะไต้หวัน โดยเคลื่อนที่ไปทางเหนือ แผ่นเปลือกโลก ณ ตำแหน่งที่เกิดแผ่นดินไหวครั้งนี้ชนกันในแนวตะวันตกเฉียงเหนือ-ตะวันออกเฉียงใต้และเคลื่อนที่ด้วยอัตราเร็วประมาณ 80 มิลลิเมตรต่อปี

ประเทศไต้หวันเป็นพื้นที่ที่เกิดแผ่นดินไหวบ่อย ศตวรรษที่ผ่านมาเกิดแผ่นดินไหวขนาดมากกว่า 6.4 แล้ว 90 ครั้งในรัศมี 250 กิโลเมตรรอบศูนย์กลางของแผ่นดินไหวครั้งนี้ แผ่นดินไหวหลายครั้งมีความรุนแรงและเป็นที่สังเกตว่ามีศูนย์กลางภายในเกาะไต้หวัน บ่อยครั้งกว่าที่จะเกิดทางตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะซึ่งเป็นเขตมุดตัวของเปลือกโลก แผ่นดินไหวขนาด 7.0 ห่างออกไปทางทิศใต้ 120 กิโลเมตรเมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2549 ทำให้มีผู้เสียชีวิต 2 ราย แผ่นดินไหวจี๋จี๋ (หรือแผ่นดินไหว 921) เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2542 ขนาด 7.6 ห่างจากแผ่นดินไหวครั้งนี้ไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือเพียง 100 กิโลเมตร ทำให้เกิดความเสียหายเป็นวงกว้างและมีผู้เสียชีวิตกว่า 2,500 คน ซึ่งเป็นแผ่นดินไหวที่มีจำนวนผู้เสียชีวิตมากที่สุดเป็นอันดับสองของประวัติศาสตร์ไต้หวัน รองจากแผ่นดินไหวใน พ.ศ. 2478 ซึ่งมีผู้เสียชีวิต 3,200 คน

ผลจากแผ่นดินไหวทำให้เกิดความเสียหายในพื้นที่โดยรอบศูนย์กลาง โดยเฉพาะในเมืองไถหนันซึ่งมีอาคารหลายแห่งรวมทั้งอาคารที่พักอาศัยพังถล่ม ทำให้มีผู้ติดอยู่ใต้ซากปรักหักพังจำนวนมาก ทั้งนี้ต่อมาหน่วยกู้ภัยได้ช่วยเหลือจนสามารถออกมาได้ 327 คน มีผู้เสียชีวิตทั้งสิ้น 116 คน และบาดเจ็บ 550 คน สิ่งก่อสร้างทางประวัติศาสตร์ของเมืองอย่างน้อย 23 แห่งได้รับความเสียหาย

มีรายงานว่าหลังเหตุแผ่นดินไหวบ้านเรือนกว่า 168,000 หลังไม่มีไฟฟ้าใช้ โดยภายหลังสามารถจ่ายไฟฟ้าเข้าสู่ครัวเรือนส่วนใหญ่ได้ตามปกติ นอกจากนี้ยังมีรายงานว่าบ้านเรือนราว 400,000 หลังไม่มีน้ำประปาใช้ ระบบรถไฟความเร็วสูงของไต้หวันช่วงสถานีไถจงและสถานีจั้วหยิงในเกาสฺยง ได้หยุดให้บริการตั้งแต่วันเสาร์เนื่องจากระบบจ่ายไฟฟ้าและระบบรางช่วงเมืองไถหนันเกิดความเสียหายเป็นวงกว้าง ซึ่งต่อมาในวันเดียวกันได้เปิดให้บริการแล้วเป็นบางช่วง